Mục đích chính là tìm hiểu xem cuốn sách có yêu cầu bạn phải đọc kỹ hơn không.Hầu hết các cuốn sách lớn vè kinh tế học, chính trị, đạo đức đều thuộc loại này.Trên thực tế, anh ta cần phải thể hiện là mình hiểu để có thể tiếp tục diễn đạt ý kiến.Người ta còn gọi cấp độ này là đọc so sánh.Sách lý thuyết lại có thể chia nhỏ thành sách lịch sử, khoa học (và toán học) và triết học.Xét trên khía cạnh nào đó, bạn không cần đặt ra câu hỏi này khi đọc tiểu thuyết, truyện, kịch hoặc thơ, tức là bạn không phải thực hiện thêm bất cứ hành động nào.Tóm lại, bạn phải nắm vững kiến thức trước khi sử dụng sách tham khảo.Ví dụ cuốn Essay Concerning Human Understanding (Luận bàn về hiểu biết của con người) của Locke đưa ra đều gắn liền với kinh nghiệm mà người nào cũng có thông qua hoạt động của hệ thần kinh.Có thể, anh ta có một thuyết hay một triết lý chung nào đó, giống như Thượng đế điều khiển mọi chuyện của con người và làm cho câu chuyện lịch sử của anh ta khớp với lý thuyết đó; hoặc anh ta có thể bỏ bất cứ khuôn mẫu nào ở trên, thay vào đó tuyên bố rằng anh ta đơn thuần tường thuật lại những sự kiện đã thật sự xảy ra.Sự nghịch lý mang tính tò mò luôn xuất hiện trong quá trình đọc đồng chủ đề.
Điều này không có nghĩa là chúng ta có thể suy nghĩ mà không dùng trí tưởng tượng.
