Cũng như tư duy lôgic dựa trên ngôn ngữ biểu tượng của cách cư xử (một thế giới riêng), tư duy mới lạ dựa trên những hệ thống khuôn mẫu của cách cư xử (cũng là một thế giới riêng).Tuy nhiên, với cách hiểu trực giác như một chức năng của não bộ, nghĩa của nó hoàn toàn khác.Trong lúc sử dụng, bạn chỉ cần nhắc đến màu vàng để tượng trưng cho chiếc mũ vàng, cũng giống như màu đỏ để tượng trưng cho chiếc mũ đỏ.Với chiếc mũ đen tư duy, chúng ta đưa ra những suy nghĩ phê phán.Những chiếc mũ sẽ biểu thị những hướng này.Mọi người trong nhóm bắt buộc phải mang cùng một chiếc mũ.Khi "trò chơi" bắt đầu, nếu ai không tuân theo luật chơi, người đó được xem như là không hợp tác.Lối từ duy chiếc mũ đỏ đối nghịch với lối tư duy chiếc mũ trắng, lối tư duy trung lập, có trọng tâm và không mang màu sắc tình cảm.Tương tự như thế, mọi người đều có thể, và đủ khả năng nhìn mọi hướng.Mọi người thường kết hợp mũ theo 2 cách chính: Cách mở rộng và cách định sẵn.
Tuỳ từng người, từng tình huống hoặc tuỳ thuộc vào những lý do khác nhau, mọi người thông qua đó bộc lộ những cảm xúc cơ bản.
